W dzisiejszych czasach coraz częściej spotykamy się z takimi hasłami jak nadwaga i otyłość u dzieci i młodzieży. Skąd to się bierze? Jakie są tego przyczyny? Kiedy to się zaczęło? Jak temu zapobiegać? Jakie mogą być tego konsekwencje? W dzisiejszym artykule postaram się na te pytanie po części odpowiedzieć.
Występowanie nadwagi i otyłości jest poważnym problemem dla zdrowia publicznego. Otyłość uznano za chorobę cywilizacyjną i prowadzi ona do rozwoju wielu innych chorób.
Zapobieganie tej chorobie musimy zacząć już w wieku rozwojowym, dlatego szczególne znaczenie w dzisiejszych czasach nabiera problem nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży. Udowodniono, że w stosunku do rówieśnika z prawidłową masą ciała dziecko otyłe w wieku 10–13 lat jest 6–7-krotnie bardziej zagrożone wystąpieniem otyłości w wieku dorosłym [1].
Coraz większy wzrost otyłości został uznany przez niektórych badaczy za epidemię [2]. Nadwagę i otyłość można rozpoznać dzięki wskaźnikowi BMI, Cole’a, siatkom centylowym, pomiarom antropometrycznym, pomiarom obwodu talii i bioder oraz fałdów skórnych. Z pośród tych wskaźników dla dzieci stosuje się specjalne siatki centylowe.
Do nadwagi i otyłości dochodzi, gdy przez dłuższy okres czasu mamy dodatni bilans energetyczny. W utrzymywaniu dodatniego bilansu energetycznego pomagają nieprawidłowe nawyki żywieniowe, spożywanie słodkich napoi, żywności fast-food i różnego rodzaju przekąsek (ciasta, cukierki, batoniki itp.). Do tego mogą dojść problemy emocjonalne (z tym w parze idzie tzw. zajadanie stresu) oraz brak lub mała aktywność fizyczna.
Faktem jest iż coraz więcej dzieci jest co roku zwalniana z zajęć sportowych w szkole co w większym bądź mniejszym stopniu może wiązać się ze wzrostem nadwagi i otyłości w tej grupie wiekowej. Tu problem w większej części nie leży po stronie dzieci, a po stronie rodziców, którzy mając dobre intencje postępują niewłaściwie pisząc dzieciom zwolnienia z lekcji WF-u pod byle pretekstem. Czworo z pięciu otyłych nastolatków pozostaje otyłymi w wieku dorosłym [3].
Epidemia otyłości wzrasta wraz ze wzrostem dostępności produktów spożywczych na rynku oraz ze spadkiem aktywności fizycznej. Otyłość może prowadzić do wielu następstw takich jak np.:
- Bezdechy w czasie snu
- Ograniczona tolerancja wysiłkowa
- Wady postawy
- Płaskostopie
- Cukrzyca typu II (W 1992 r. zaledwie 4% nowych rozpoznań cukrzycy u dzieci stanowił typ II choroby, a już 2 lata później odsetek ten zwiększył się 4-krotnie; ponadto zauważono, że jest to ściśle związane z nadmierną wagą) [4]
- Stłuszczenie wątroby
- Nadciśnienie
- Udary
- Miażdżyca, itd
Jak zapobiegać otyłości wśród swoich pociech młodszych bądź starszych?
Należy od najmłodszych lat wpajać dzieciom zdrowe nawyki żywieniowe określone przez WHO i IŻŻ, ponadto dbać o to by dziecko uprawiało jakiś sport, a nie całymi dniami siedziało przed komputerem czy telewizorem. Ograniczyć w diecie szczególnie fast-foody i słodkie napoje oraz przekąski i zastąpić je warzywami i owocami. Pilnować by dziecko zaczynało dzień od śniadania.
Więcej informacji na temat aktywności fizycznej dzieci i młodzieży możecie się dowiedzieć u naszych trenerów, a po informacje w sprawach żywieniowych zapraszam na konsultacje dietetyczne w każdą sobotę w Testosteron Club :)
Piśmiennictwo:
- Epstein L.H.: Family-based behavio-ural intervention for obese children. Int. J. Obes. 1996; 20 (supl.1): s14–s21.
- Barry E.L.: The obesity epidemic. Obes. Res. 2000; 8: 342–347.
- prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Wydawca: Instytut Żywności i Żywienia, ISBN 978-83-86060-83-2, s159
- Pinhas-Hamiel O., Dolan L.M., Daniels S.R., Standiford D., Khoury P.R., Zeitler P.: Increased incidence o f non-insulin dependent diabetes mellitus among adolescents. J Pediatr., 1996, 128, 608-615.
- Red. prof. dr hab. Tadeusz Sikora, Żywność, Kraków 2007, WYDAWCA: POLSKIE TOWARZYSTWO TECHNOLOGÓW ŻYWNOŚCI WYDAWNICTWO NAUKOWE PTTŻISSN 1425-6959
Znalezione na profilu siłowni Testosteron (FB).